Prof. dr. Richard Ridderinkhof is gekozen als lid van KNAW, een eer voorbehouden aan de meest vooraanstaande wetenschappers in hun vakgebied. Ridderinkhof doet onderzoek naar cognitieve controle en de neurale implementatie hiervan. NVP-leden zullen Richard vooral kennen als oud-voorzitter en zijn columns in de Psychonoom. De NVP feliciteert Richard met zijn verkiezing en wenst hem veel succes toe!
Category Archives: Wetenschapsnieuws
Het Brein: Van Farao tot fMRI; een fenomenale ontdekkingsreis van professor Kees Brunia
In ‘HET BREIN van farao tot fMRI’ is emeritus hoogleraar fysiologische psychologie Prof. Dr Kees Brunia (82) aan het woord. Hij vertelt hoe ons brein werkt en hoe onze voorouders dachten dat ons brein werkt. Het boek is een overzichtelijke verzameling van kennis over hersenen, bewustzijn en bewegen door de eeuwen heen.
Kees Brunia is een verteller, een van die professoren waar je geboeid naar blijft luisteren. Het is niet voor niks dat hij na zijn pensionering nog altijd colleges geeft. Gedurende zijn actieve carrière was hij docent aan de universiteit van Utrecht en hoogleraar aan de universiteit van Tilburg. Zijn colleges zijn nu te volgen bij het HOVO (Hoger Onderwijs Voor Ouderen).
Brunia: “In mijn boek neem ik u mee op ontdekkingsreis door de geschiedenis van onze kennis over brein en gedrag; gedrag dat onmogelijk is zonder beweging. We gaan terug in de tijd, een paar duizend jaar. Voor astronomen en evolutiebiologen een lachwekkend stapje, voor ons een enorme sprong. In het Egypte van de farao’s was al bekend dat ons brein iets met bewegen te maken heeft. De Romein Galenus bepaalde bijna 1500 jaar de anatomische kennis en de kennis over onze ‘humores’, onze gesteldheid en het daaruit voortvloeiende gedrag. De Brusselse arts Vesalius, nagenoeg tijdgenoot van Leonardo da Vinci, legde door zijn kritiek op Galenus de basis voor nieuwe theorieën over het functioneren van ons lichaam en onze geest. In de 21e eeuw zijn er mensen die denken dat wij ons brein zijn. Hebben wij dan geen ziel? En als we die wel hebben, ontstaat die dan uit ons brein? Dit soort vragen komen aan de orde aan het einde van het boek.”
Zoals van een verteller mag worden verwacht staat ‘HET BREIN van farao tot fMRI’ vol met verhalen, anekdotes en beschouwingen én vele afbeeldingen om dit te illustreren.
‘HET BREIN van farao tot fMRI’ verschijnt bij uitgeverij Eburon.
ISBN 9789059729360, hardcover, 528 pagina’s, € 44,95.
In memoriam – Nico Frijda (1927 – 2015)
Nico H. Frijda (1927-2015)
Na vele actieve jaren als onderzoeker, mentor, en onderwijzer is Nico Frijda op 87-jarige leeftijd overleden. Nico Frijda was een van de beroemdste en meest geciteerde psychologen van Nederland en voor veel onderzoekers, zowel binnen als buiten de psychologie, een belangrijke inspiratiebron. Hij studeerde aan de afdeling Psychologie van de Universiteit van Amsterdam, waar hij ook promoveerde in 1956 op het proefschrift getiteld: Het begrijpen van gelaatsexpressies. Van 1965 tot 1992 was hij hoogleraar aan de UvA en was daarna nog 10 jaar lang bijzonder hoogleraar Emotietheorie, namens de stichting CERE (Consortium for European Research on Emotion).
Nico Frijda was een van de oprichters van de Nederlandse Vereniging voor Psychonomie. Op 23 oktober 2014 ontving hij van deze Vereniging de Erepenning voor zijn rol als inspirator en zijn bijdrage aan de Psychonomie in Nederland. Deze werd hem uitgereikt op een speciaal rondom hem georganiseerd symposium over Hot Cognition; de laudatio uitgesproken door Richard Ridderinkhof kunt u hier nalezen. Nico’s lezing op dit symposium zou zijn laatste publieke optreden blijken te zijn.
Nico Frijda was grondlegger van het emotieonderzoek en heeft een belangrijke functie gespeeld in de (inter)nationale ontwikkeling van dit vakgebied. Zijn boek The Emotions (1986) wordt door velen binnen en buiten het vakgebied beschouwd als een origineel en invloedrijk standaardwerk over emoties. Niet alleen via zijn eigen publicaties, maar ook door een initiërende rol te vervullen in het bijeen brengen van emotie-onderzoekers, zoals in het Instituut voor Emotie en Motivatie aan de UvA, en de International Society for Research on Emotions (ISRE). In 1986 stichtte hij een consortium waarin emotieonderzoekers uit de belangrijke emotielabs uit Europa verenigd waren.
Voor Nico Frijda was een emotie meer dan een fysiologische respons. Een van zijn belangrijke en originele stellingnames is dat emoties een verandering in actiebereidheid zijn. Het ging er volgens hem niet zo zeer om wat mensen voelen als een soort innerlijke mentale toestand, maar wat ze geneigd zijn te doen in reactie op een gebeurtenis of een persoon. Terwijl zijn belangstelling zich in eerste instantie concentreerde op gelaatsexpressies, werd deze gaandeweg breder en leidde tot publicaties over emotieregulatie en emotie-intensiteit, uitmondend in essays over de menselijke natuur (bv. The Laws of Emotion, 2006; Not Passions’s Slave, 2010).
Nico heeft ontelbare lezingen gegeven en wist zijn publiek altijd buitengewoon te boeien, niet alleen inhoudelijk maar ook door de onvergetelijke persoonlijke stijl, die bij een ieder voor altijd op het netvlies en trommelvlies gegraveerd zal staan. Nog tot op het laatst was Nico wetenschappelijk actief, samen met voormalig studenten, met vernieuwende en inspirerende bijdragen aan congressen en vaktijdschriften. Wij zullen hem enorm missen. Maar de herinneringen aan zijn inspirerende en markante persoonlijkheid zal blijven.
Boek Kees Brunia “Het Brein: Van Farao tot fMRI” vanaf heden verkrijgbaar
Op 29 januari presenteert prof. dr. Kees Brunia zijn boek “Het Brein: Van Farao tot fMRI” in Den Bosch. In dit boek beschrijft Brunia de geschiedenis van de neurowetenschap, vanaf het oude Egypte tot op heden. Het boek is verkrijgbaar via de website van prof. Brunia: www.keesbrunia.nl, waar ook meer informatie te vinden is.